Sosyal Medya

Makale

“Petrol savaşı”nın anlamı

tarihinde yayınlandı.

Petrol fiyatlarının düşmesi, petrol ihraç eden ülkelerin gelirlerinde çok büyük düşüşlere yol açmakla kalmıyor, bu ülkelerin ekonomilerini zayıflatarak ciddi sosyal ve siyasi problemleri de tetikliyor. Uzmanlar, ham petrolün varil fiyatlarının 25 doların altına düşmesi halinde 'kırmızı çizgi'nin aşılacağı uyarısında bulunuyorlar. Petrol fiyatlarındaki dalgalanmalar sebebiyle 'kıyamet senaryoları' dillendirilmeye baÅŸlandı. 20. Yüzyıl'ın birçok savaşının petrol kaynaklı olduÄŸunu düşünecek olursak, petrol fiyatındaki düşüşler hayra alamet deÄŸil.

Durum gerçekten çok ciddi. Brent petrol fiyatı 2004'ten bu yana ilk kez 30 doların altına düştü. GeliÅŸmelerse, çok yakın vadede durumun dengeye kavuÅŸacağı yönünde sinyaller vermiyor. “Petrol Ä°hraç Eden Ãœlkeler Örgütü(OPEC)” ise etkisiz eleman konumunda. OPEC, 55 yıllık tarihinde hiç bu kadar kırılgan olmamıştı. Halbuki OPEC, 1960'da, petrol fiyatlarındaki düşüşü durdurmak amacıyla kurulmuÅŸtu. OPEC'i kuran ülkelerse Venezuela, Ä°ran, Irak, Suudi Arabistan ve Kuveyt idi. Åžimdiyse, petrol fiyatlarındaki düşüşler, petrol üreten ülkeler arasındaki savaşın 'ekonomik' olarak sürdürülmesinden baÅŸka bir ÅŸey deÄŸil.

Petrol fiyatlarındaki dalgalanmalardan en fazla kayba uÄŸrayan ülkeler Rusya, Ä°ran, Irak, Venezuela, Nijerya, Brezilya, Meksika, Kazakistan ve Azerbaycan gibi ekonomileri petrole bağımlı ülkeler. Petrol gelirlerindeki azalmadan kaynaklanan sorunlar sebebiyle, Kanada gibi“Zenginler Kulübü(G-7)” Ã¼yesi bir ülkenin ekonomisi bile geçen yıl durgunluÄŸa girmekten güçlükle kurtuldu. Venezuela'da ise 17 yıldır iktidarda olan “Sosyalistler” seçim kaybettiler.

Ham petrol fiyatları 25 doların altına düşer ve bu durum bir süre daha devam ederse, başta Rusya olmak üzere, petrol ihraç eden ülkelerde işler daha da kızışacak. Petrol gelirlerinin azalması devletin sosyal harcamalarının azaltılmasına yol açıyor ve bu da en fazla dar gelirli kesimleri etkiliyor. Rusya'da protestolar ufak ufak başladı bile. Azerbaycan'daysa hayat pahalılaştı, huzursuzluk artıyor. İç savaş yaşayan Irak'taysa durum daha da vahim. Irak petrol gelirlerinin büyük kısmını kaybederken halk giderek daha fazla yoksullaşıyor. İşsizlik yüzde 30'lara doğru gidiyor ve ülkede açlık yüzden isyanlar çıkacağına dair uyarılar peşpeşe geliyor.

Petrol fiyatların düşmesinde baÅŸ aktör olarak rol oynayan Suudi Arabistan'ın kendisi de eÅŸikte. Riyad üretimi artırarak fiyatları düşürürken kendi ekonomisi de büyük zarar görüyor. Bütçe açıkları sebebiyle, ülkenin petrol gelirleriyle beslenen kesimlerini zor günler bekliyor. Åžimdilik kasadan harcayan Riyad'ın bu oyunu ne kadar sürdüreceÄŸi bilinmiyor. Nüfusları az olsa da,“Körfez”in petrol zengini ülkeleri için durum pek farklı deÄŸil. Ekonomik ve siyasi ambargodan çıkmak üzere olan Ä°ran'ın ölümcül petrol oyununu durdurabileceÄŸi ise şüpheli.

Petrol fiyatlarındaki düşüşlerin 'kırmızı çizgi'yi aÅŸması halinde Arap Yarımadası'ndan Orta Asya'ya, Güney Amerika'dan Afrika'ya kadar büyük bir coÄŸrafya daha yaygın, daha ÅŸiddetli isyanlara ve çatışmalara sahne olabilir. Böyle bir atmosferden radikal, ÅŸiddet yanlısı aşırı akımların güçlenerek çıkacağını tahmin etmek çok zor deÄŸil. “Arap Baharı”nın bastırılması, daha iyi bir geleceÄŸe dair umutların söndürülmesi ve göç dalgalarının önüne set çekilmesi kitleleri daha önce denemedikleri türden baÅŸkaldırılara sevk edebilir. Bu geliÅŸmeler kendi bölgelerinden taÅŸarak dünyayı etkileyebilir. “Batı”, yaÄŸmurdan kaçarken doluya tutulabilir.

Henüz yorum yapılmamış.

* İşaretli tüm alanları doldurunuz.